کیهان‌شناسی شاخه‌ای از ستاره‌شناسی است که منشأ و تکامل جهان، از بیگ بنگ تا امروز و در آینده را در بر می‌گیرد. به گفته ناسا، تعریف کیهان شناسی «مطالعه علمی خواص مقیاس بزرگ جهان به عنوان یک کل» است.

کیهان شناسان در مورد مفاهیمی مانند نظریه ریسمان، ماده تاریک و انرژی تاریک و اینکه آیا یک جهان  وجود دارد یا چند جهان تحقیق می کنند. در حالی که سایر جنبه‌های نجوم با اشیاء و پدیده‌ها یا مجموعه‌ای از اشیاء سر و کار دارند، کیهان‌شناسی کل جهان را از تولد تا مرگ، با انبوهی از اسرار در هر مرحله، در بر می‌گیرد.

درک بشر از جهان به طور قابل توجهی در طول زمان تکامل یافته است. در تاریخ اولیه نجوم، زمین به عنوان مرکز همه چیز در نظر گرفته می شد و سیارات و ستارگان به دور آن می چرخیدند. در قرن شانزدهم، دانشمند لهستانی، نیکلاوس کوپرنیک، پیشنهاد کرد که زمین و سایر سیارات منظومه شمسی در واقع به دور خورشید می چرخند و تغییر عمیقی در درک کیهان ایجاد کرد. در اواخر قرن هفدهم، اسحاق نیوتن چگونگی برهمکنش نیروهای بین سیارات – به ویژه نیروهای گرانشی – را محاسبه کرد.

شروع قرن بیستم بینش های بیشتری را در مورد درک وسعت جهان به ارمغان آورد. آلبرت انیشتین در نظریه نسبیت عام خود وحدت فضا و زمان را پیشنهاد کرد. در اوایل دهه 1900، دانشمندان در حال بحث بودند که آیا کهکشان راه شیری کل کیهان را در گستره خود دارد یا اینکه این کهکشان تنها یکی از مجموعه‌ای از ستاره‌ها است.

 ادوین هابل فاصله تا یک شی سحابی مبهم در آسمان را محاسبه کرد و تشخیص داد که خارج از کهکشان راه شیری قرار دارد و ثابت کرد کهکشان ما قطره کوچکی در جهان عظیم است. هابل با استفاده از نسبیت عام برای ایجاد چارچوب، کهکشان های دیگر را اندازه گیری کرد و تشخیص داد که آنها به سرعت از ما دور می شوند و او را به این نتیجه رساند که جهان ساکن نیست، بلکه در حال انبساط است.

در دهه‌های اخیر، استیون هاوکینگ کیهان‌شناس تشخیص داد که خود جهان نامتناهی نیست، بلکه اندازه مشخصی دارد. با این حال، فاقد یک مرز مشخص است. این شبیه به زمین است. اگرچه این سیاره متناهی است، اما شخصی که در اطراف آن سفر می کند هرگز «پایان» را پیدا نمی کند، بلکه دائماً دور کره زمین می چرخد. هاوکینگ همچنین پیشنهاد کرد که جهان برای همیشه ادامه نخواهد داشت، بلکه در نهایت به پایان خواهد رسید.